Pagina's

De laatste woorden op een sterfbed

Laten we de ideologie van de macht veranderen. De machtigste landen zullen niet geoordeeld worden door het aantal van hun soldaten en de marine, maar moeten we zien als welk land de hoogste alfabetiseringsgraad heeft, als welk land de meest opgeleide mensen heeft, en welk land de fundamentele rechten aan de burgers het meest gegeven heeft. 

Nee dat zijn geen sterfwoorden, de tittel klopt niet. Maar anders interesseert dat waarschijnlijk toch niemand. Het is het Malala Yousafzai dankwoord bij de Sacharov prijs , dat ze wijde aan de miskende helden van Pakistan en mensenrechtenactivisten wereldwijd.

Het is maar een onbelangrijk prijsje en maar erkenning door het Europees parlement. Dat is wel stukken minder belangrijk dan een parlementslid dat zichzelf vergast heeft of ezn gemeenteraad die wat ruzie maakt zodat traangas niet eens nodig zou zijn. Zoiets machtig is het dus niet.

Het gaat dus niet over de macht van legers, politie, partij klopploegen en zo meer. Het gaat ook niet over macht van geld zelfs niet over beton en wegen, fabrieken en al dat machtig spul waar men toch zo high van word dat het je adem afsnijdt. Het gaat over de macht van onderwijs, de macht van een kind en de macht van mensenrechten. Nee, niet lachen dat is echt de grootste macht die er bestaat en die maakt dat andere; ja hoe moet je dat noemen. Laat maar het moet niet eens een naam hebben.

Men heeft dus al geweld en macht ...., nee zwijgt alsof de furher het in vijfvoud geboden heeft. 

Er is dus onderwijs en liefde en dat maakt dat mensen al van jongsaf kunnen lezen, rekenen en zoveel andere dingen die we later toch niet nodig hebben en vergeten. Of toch niet helemaal, we zouden ze moeten vergeten en men vind het niet leuk dat we dat niet zijn. Maar zoals de zeer machtige het zei het is de ware macht van een land.

Het is zeker die prijs waard en dat weet Antwerpen al lang loop maar even mee.

We hebben Vlaamse helden, beenhouwer, wevers en zelfs burgemeesters. We geven ze een hoerenbuurt of wat drugs en we zetten er een Franse generaal en wat hakenkruizen naast. Dat is dus ons Antwerps eerbetoon aan de machtige van leger en slagkracht. Mooi dan is iedereen toch tevreden.

Maar wat zijn nu onze echte machtigen? Elke bewoner van Antwerpen en omliggende planeten weet dat de echte macht zich rond de Onze Lieve Vrouwetoren situeert. Dat begint al goed, een maagd met een hoofddoek en een zogende baby. Er rond ligt volop handel en harde bedrijvigheid, we zijn nu eenmaal een havenstad. Een beetje uit de context maar arbeid is zeker macht maar het is geen vrijheid maar ook geen onvrijheid.

Maar de echt verrassende vaststelling is dat de grote macht van Antwerpen een zekere Jan Blom is zelfs een Rubbens moet er nog wat afstand van nemen. Maar wie is dat dan? Een doodgewone ambtenaar gespecialiseerd in bouwwerken en catalogeren van het patrimonium. En vergis je niet die was pas machtig. Terwijl de Franse legers heel Europa en zelfs al Afrika en AziĆ« en Amerika binnen dreunde maakte die ze in Antwerpen even belachelijk. Hij hield ze jaren aan het lijntje en dwarsboomde heel hun strategie van stadsvernieuwing. De macht van die man was gewoon dat hij zo onderwezen en onderlegd was dat zelfs een complete Frans bezettingsapparaat er kaduul van werd.

Een kerkhof en melk verder komen we op een meer gekende macht, Hendrick Concience, eveneens een ambtenaar trouwens, maar meer gekend met zijn macht van schrijven. De voornaamste prestatie van deze man is geweest dat hij bewust maakte van het belang dat het Vlaamse kind kon lezen en schrijven. Minder gekend is dat hij ook al hevige voorstander was van frisse buitenlucht en kinderen naast lezen ook liet kennis maken met bos en zee. Al 150 jaar geleden pleite hij vurig voor een lucht en zuiverheid buiten de stad. 

Gaan we iets terug en door naar de Schelde komen we een andere machtige tegen Pieter Pot. Naast Antwerps en Vlaams is het nu de beurt aan de Hollander. Deze man is zowat de grondlegger van het Antwerps OCMW. Deze havenbaas had een uitgebreid handelsnetwerk opgebouwd, in tegenstelling tot huidige versies ging het dan niet om de burgemeester ed om te kopen. De befaamde oranje hebzucht moest nog 100 jaar wachten. Maar hij werd befaamd door zijn voorzien in weeral onderwijs en daar men op een lege maag niet kan leren ook volop gratis graan ed. Hij schokte zijn tijdgenoten en zeg maar eerlijk ook ons, door zelfs het Steen, het toenmalige gevang, van krentenbrood en erwten te voorzien. Zulke gek zou men vandaag in de gemeenteraad niet uitlachen maar eendrachtig uitjouwen.

De volgende is Ernest Van Dijck en die laten we zelf aan het woord:


Ik zoek geen wraak
Want hoe mijn hart ook breekt
Eeuwig verloren lief, eeuwig verloren lief
Ik zoek geen wraak,
ik zoek geen wraak
Hoe je ook straalt op diamantenjacht
Nu hij betaalt, vergaat je toverkracht
Net wat ik dacht
Ik zoek geen wraak, want hoe mijn hart ook breekt
Ik snap jouw toekomstdromen
Ik snap wat jou en mij is overkomen
Ik snap dat jij niet snapt wat hij verwoest
Maar ik snap best waarom jij kiezen moest
Ik zoek geen wraak, ik zoek geen wraak


Men vind verder nog wel namen en ze zijn niet alleen maar typeren wel wat Antwerpen echt belangrijk vind en Malala Yousafzai zou er zich thuis voelen en er vrienden vinden die mee zouden voelen.